ANTALYA-GÜZYAKA DOĞU KULESİ GÜNEY DUVARI YENİ ROTA ‘YANİRO’

(Fotoğraflar: Tunç Fındık, Zorbey Aktuyun)

Kaya tırmanışı, geleneksel kaya rotası, uzun duvar, çok ipli rota, alpin kaya duvarı! Uzun süredir artık hayatımın önemli bir kısmı, yaşantımın integral bir parçası haline gelen bu tanımlamalarla yatıp kalkıyordum. Ne kadar yapsam yetmiyordu ve daha çoğu lazımdı- ancak en büyük engel: devamlı bir partner! Herkesin işi, gücü, eşi, bir uğraşısı vardı ve tırmanış veya uzun duvara zaman ayırmak gerilerde bir yerde idi. Sanırım tüm tırmanıcılar için geçerli olan tırmanış arkadaşı problemi bazen beni de frenliyordu. Neyse ki, bu hafta, 19 haziran 2020 günü ‘küçük kardeşimiz’, Türkiye’deki en iyi tırmanıcılardan olan sevgili Zorbey Aktuyun buralardaydı da, beraberce güzelinden bir geleneksel duvar tırmanışı yapmak şansımız oldu: kıyı Beydağlarının uzun, engebeli kayalık omurgasındaki dağlardan olan (ve belli aralıklarla benim bu web sitemde gördüğünüz), tepesi denizden sanırım 625 metrelere varan ve bitişik iki ayrı masiftan oluşan (batı kulesi ve doğu kulesi olarak tanımlıyoruz) Güzyaka dağı doğu kulesinin güneye bakan duvarında ‘Yaniro’ adını verdiğimiz, 235m ve 5 ip boyu uzunlukta bir alpin geleneksel kaya tırmanış rotası.. Her ne kadar isim ünlü tırmanıcı Tony Yaniro’yu çağrıştırsa da (az birşey ilgisi var tabi) esas olarak haziran ortasının neredeyse deniz seviyesindeki sıcağı nedeniyle böyle bir ad verdik:-) Velhasıl, bu güzel başlangıç ile uzundur bir şeyler yapalım derken bu zamana kısmet oldu Zorbey ile tırmanmak.

Güzyaka dağı esasında bizim kışlık geleneksel tırmanış bahçemizdir. Memleketin muhtemelen çoğu yerleri kar ve sıfır altı derecelerde inlerken  Antalya’da, bizim güneye bakan bu duvar bandında tişörtle, kış güneşi altında keyifli tarzda yanarak, ılıcacık kayada tırmanmamız olağandır. Ancak bu gerçek de, haziran ayında buranın ‘cayır cayır yaniro’ olmasını sağlar.. Bu sözkonusu günde, gidip duvar çıkmak istediğimiz yüksek yayladaki rüzgar, bulut, yağış ve yıldırım riski nedeniyle aşağılarda bir duvara yönelmek durumunda kaldık ve Güzyaka’da bir rota seçtik. Genel ışınım ve şiddetli güneşe karşın yine de, bazen gelen bulut ve gölge eşliğinde, ter içinde de olsa  tırmanabildik. Böylesi sıcak günlerde en kötüsü, daracık kaya ayakkabılarının içinde ayakların sıkışarak çok acıması.. Böylece, 2014 yılından bu yana Antalya körfezi manzaralı bu duvar bantına ondördüncü rotayı da eklemiş olduk (bakınız topo). Gün itibariyle Güzyaka doğu ve batı kulelerinin güney duvarlarındaki rotalar, tarihsel çıkılma sırasıyla şöyledir:

1-‘İyengar’ Tunç Fındık/Tafa 100m 2 ip boyu V+ derece 16 aralık 2014

2-‘Takozun Esirleri’ Tunç Fındık/Cemal Zerepcan 240m 5 ip boyu V+, VI derece 4 aralık 2015

3-‘Terray’ Tunç Fındık/Cemal Zerepcan 280m 5 ip boyu IV+, VI derece 12 aralık 2015

4-‘Arc of Fire’ Tunç Fındık/ Rauf Osman Pınarbaşı 50m tek ip boyu VI derece nisan 2016

5- ‘Kış güneşi’ Tunç Fındık/Cemal Zerepcan 275m 5 ip boyu IV, V+ derece 14 şubat 2017

6- ‘Mahmut Hoca’ Tunç Fındık/Cemal Zerepcan 210m 4 ip boyu III+, V- derece 25 kasım 2017

7- ‘Angaralılar’ Tunç Fındık/Cemal Zerepcan 220m 4 ip boyu V+, VI- derece 29 ekim 2017

8- ‘Dağ soğanı’ Tunç Fındık/ Tafa 230m 4 ip boyu IV, V derece 27 aralık 2017

9- ‘Tıkaçadam’ Tunç Fındık/Cemal Zerepcan 155m 3 ip boyu V+, VI- derece 6 ocak 2018

10- ‘Köpekbalığı’ Tunç Fındık/Cemal Zerepcan 270m 5 ip boyu IV+, VI- derece 2 şubat 2018

11- ‘Samsara’ Tunç Fındık/Alper Kabran 270m 5 ip boyu V+, VI derece 1 nisan 2018

12- ‘Güz Rüzgarı’ Tunç Fındık/Arda Türegün/İkra Tülek 210m 5 ip boyu V, VI- derece 27 ekim 2019

13- ‘Crocus’ Tunç Fındık/Tafa/ Mustafa Nalbant 165m 3 ip boyu VI derece 19 kasım 2019

14-  ‘Yaniro’ Tunç Fındık/Zorbey Aktuyun 235m 5 ip boyu max VII derece 19 haziran 2020

Yeni rotamız ‘Yaniro’, doğu kulenin güney duvarını bölen derin, belirgin kaya kulvarının sağındaki vertikal yüzdedir; solunda ise bir kaya sırtı vardır. Rotanın tam girişi ‘Köpekbalığı’ rotası ile ortak lokasyondadır, soldaki kaya sırtında ise ‘Kış Güneşi’ adlı rota var.. Duvarın tabanına Antalya-Altınyaka karayolundan 25 dakika süreyle orman ve kayalar arasından trekle, neredeyse 100m irtifa alımı ile varılıyor. Rota duvarın kabaca sol kısmında, tepede iki üstüste çatlak sistemine devam eden yüzeyle başlıyor; ilk ipin sol kısmında yukarıda belirgin, yüzü sollu yükselerek bölen bir negatif kaya bandı vardır.

1.ip: Keskin gri su oluklarıyla bezeli yüzden başlanır (sağa uzanan çatlak-rampaya, yani ‘Köpekbalığı’ rotasına girmeden). Yüzeydeki en belirgin, keskin kenarlı oluğumsu, devamlı baca-çatlak ile (V, V+) tırmanış devam eder, etapta ara emniyet iyi, kaya sağlam, otluluk ve çalılar minimaldedir. İp boyunun ikinci yarısında çatlak sisteminin devamı ile, tepedeki belirgin-köşe çatlağa devam eden, geçişi ağaçla tıkalı dev bloğun altına gelince, sağlı ufak sırtçıktan 4-5m kadar yan geçişle yükselinir ve sağda ufak güzel sette istasyon (ufak telli takozlar ve friend) V+ 40m

2.ip: Kilit etap! Setin az solundan dik başlayan pütürlü keskin vertikal yüzey ve bunu bölen devamsız dikey sığ parmak çatlağı ile ile yukarıdaki açık yüze çıkılır (sağlam dikey duvar, sınırlı ve aralıklı ara emniyet, en az VI+), ardından sola görece kolay yükselerek geçişle, hedeflenen açık köşe-çatlak sistemine girilir. Önce açık köşe çatlak ve devamındaki zor, tutuşu ve basışı kıt çatlak sistemi ile (VII) tırmanılır; bu etabın son kısmında ara emniyet oldukça sınırlı, yerleştirmesi ve konumu sıkıntılıdır ve çatlağın yüzündeki çürük ve tın tın öten bazı bloklar herşeyi tutmayı engeller, bu etabın sözkonusu kısmı bu nedenle tehlikelidir! Çatlağın bitimindeki garip, amorf küçük krimp ufak tutuşlu negatif etap göbekle, soldan gelen sırt hattının kıyısında, üstteki sette etap sona erer; takoz ve friendlerle istasyon, VII 45m

3.ip: Sırt hattında yukarı önce sağlı sonra dik geçişle, geneli kolayca, bazen dik ve zorlaşan etaplar geçilen tırmanışla, gri sağlam kaya ve iyi ara emniyetlerle çıkılır; varılan geniş sette, dev kaya bloğunda baba istasyonu, IV+ 55m

4.ip: Setten, blokların ardında yolu kesen kısa dik duvar tırmanılarak sırt hattında devam edilir ve omuza varılır, IV 60m

5.ip: Kısa etap; kısa zor ve dik girişle (IV) slab tırmanılır ve yatan zeminde ipli tırmanış biter IV, III 30m, devamında 15-20m kadar kolay kayalıklarda yükselişle (II) Güzyaka doğu kulesinin zirvesine varılır. İniş daha önceki tırmanışlarımızda ‘klasik rota’ olarak tanımladığımız, zirveden doğu ve batı kuleleri arasındaki belin içinedir (II, III) ve 30 dakika içinde, son kısmı ağaçlar arasında ufak dik etaplar geri geri tırmanışla inilerek (II) rota tabanına varılmaktadır. Bu tırmanışı üç buçuk saat gibi bir sürede yaptık; sıcağa karşın!

Yorum olarak; geneli oldukça sağlam ve nitelikli kayada, kilit etabı zor ve boşluklu, sıkı tırmanış gerektiren, doğal ve bariz bir geleneksel rota oldu. İstasyon yerleri genel olarak ufak da olsa setlerde. Bu tırmanışta çift 60m’lik, 7.9mm çapında ip kullandık; tam iki set yaylı tıkaç ve geniş set telli stopper takozu hayati.. Birkaç farklı türde sikke taşıdık, ancak kullanmaya gerek kalmadı. Bol miktarda uzun perlonbant faydalı… Son olarak, Bahçealtı, Liman, Antalya Körfezi ve kıyı Beydağlarının birçok kayalık zirvesinin harika manzarası eşliğinde yapılan bir tırmanış (bu yüzdeki tüm rotalar aynı manzaraya sahip).

İşte böyle.. Teşekkürler Zorbey kardeş, umuyorum bu türdeki tırmanışlarımızı uzak ülkeler ve uzun duvarlara taşıyacağız!