GAZİANTEP KÖKLÜCE KANYONU BEŞ YENİ GELENEKSEL KAYA TIRMANIŞ ROTASI

(Fotoğraflar: Burak Gürer, Ali Çekematma, Adem Tırpancı, Tunç Fındık)

Bu hafta 12-15 nisan 2018 tarihlerinde yolum bir kez daha Gaziantep’e, sevgili dostum Burak Gürer’in yanına düştü ve tabi biz naparız (oraya giden pek çok diğer turist gibi  gastronomi amaçlı gezinti mi?), soluğu o güzel kanyon Köklüce’de aldık. Aslında esas amacımız Maraş’ın Göksun beldesindeki Hançer kanyonunun şanlı gözüken  duvarlarına keşif yapmaktı, ama bir günde engebeli orman yollarında 250km harcayıp pek de dişe dokunur birşeyler beğenemeyince tabi ki (kürkçü dükkanı hali) kanyona takılıp geleneksel rota açalım dedik. Bu sefer kamplı olarak kanyona gidecektik; Maraştan gelen arkadaşlarımızın da bize eklenmesiyle neşeli ekibimiz 10 kişiye ulaştı.

Böylece  daha önceden o gözle bakmadığım  geleneksel çatlak hatlarını inceleme fırsatı doğdu. Şunu belirtmek gerekir ki, bu kanyonun masif kayası, geleneksel tırmanış açısından dik ve zor etaplar sunuyor ve kolay hat pek de yok. Rotalar kabaca 30m ila 60m arasında, yani tek ip boylu rota için uzun sayılır; rotadan iple inecekseniz çift ip  kullanmak faydalı olacaktır. Bizim yaptığımız gibi rota bitiminden yürüyerek inecekseniz 60 veya 70m tek ip de yeterli olur. Bu kanyonun masif ve güzel, aşınımlı kireçtaşında  çürüklük minimalde olsa bile bazen (pekçok geleneksel rotada olduğu üzere) ilk çıkışlarda gevşek veya kırılabilir, dengede duran  irili ufaklı bloklarla karşılaşmak olası; bu da hem tırmanışı zorlaştıran, hem de tırmanıcının yanısıra emniyetçi için de riskli olan bir hal. Kanyonun doğuya bakan sol duvarı çok daha otlu ve çalılı bir ortam sunarken, batıya bakan sağ duvarı,  genelde daha steril ve otsuz  bir tırmanış verebiliyor; ancak geleneksel tırmanış için burada genel kural: ‘zirai mücadele’ yapmak burada tırmanışın bir parçası.. Genele bakarsak, kanyonda geleneksel rota sayısı spor rota sayısına göre çok daha az fakat devamlı zor çatlak hatları için belli bir potansiyel var.  Ara emniyet durumu geleneksel rotalarda gayet yeterli; yaylı tıkaç (friend türleri) ve telli takoz  her rotada bolca kullanılıyor; biz  birkaç sikke de taşıdık ve  çakmak gereken yerlerde bıraktık.  Rotalarda birden çok sayıda kumsaati  bulmak sıradan bir durum, ancak temizlik yapıp ortaya çıkartmak gerekebiliyor.  Rota bitiminde tepedeki platonun kenarına ulaşınca  çok sayıda iri kumsaati veya  kalın ağaçlardan istasyon kurmak mümkün.

Biz bu seferde iki farklı günde 5 adet yeni geleneksel rota açtık, diğer arkadaşlarımız da bazı rotaların ilk tekrarlarını yaptılar. Bunların bilgileri aşağıdaki gibidir:

1- ‘Hornet‘ VI 55m, Tunç Fındık/Burak Gürer 12 nisan 2018. Bu rota kanyonun sağ duvarında, ‘zincirli mağara’nın biraz solunda bulunuyor ve üst kısmında  kıvrılan S biçimli geniş çatlak dikkat çekici. Önce bir slabla girip (III+), ardından çatlakla (V) devam eden, yüzeyde (VI-) tırmanış ardından, sonunda zorlaşan dik bir baca-çatlaktan oluşan güzel bir kilitle (VI) tepeye varan bir güzergah. Otlulukla mücadele ve önceki günlerin yağışlarının çamuru -ve bazen de rotaya adını veren eşekarıları- biraz zorluk yaratsa da, geneli zevkli tırmanış sunan belirgin bir hat.. İnişi tepedeki platodan  sola yürüyerek yaptık.

2- ‘Güleryüzlü Baca‘ VI- 28m, Tunç Fındık/Burak Gürer 12 nisan 2018. Bu rota kanyonun sağ duvarında, ‘Gülümse Sektör’de bulunuyor. Sözkonusu derin yarıntının sağındaki mahmuzumsu  yapıda ‘Sincap Kuyruğu’ adlı bir geleneksel rota  zaten vardı (V 28m Burak Gürer/Alper Tan, temmuz 2008)  ve ben de baca ile tam ortadan  giren  hattı tırmandım. Zaten zorluk girişteki 15-16 metrelik  sıkışmalı temiz bacada (VI-, ara emniyet çok kıt).  Devamı standart, içinde her an gelebilecek dev bloklar olan bir kulvar- açık baca ile tepeye varıyor (yarı yolda bir halkalı sikke bıraktım). İnişi, tepede istasyon olarak kullandığımız ağaçta perlonbant bırakarak, iple yaptık.

3- ‘Çılgın ve Çatlak‘  VII  40m, Tunç Fındık/Burak Gürer 14 nisan 2018. Bu rota kanyonun sağ duvarında, ‘Gülümse Sektör’de bulunuyor.  Çok estetik  gözüken temiz  bir dikey köşe-çatlak hattı, dikkat çeken bir güzergah ve atletik tırmanış veriyor. Giriş negatif ve ara emniyeti kıt, üstelik sağdaki tın-tın öten çürük bloklara değmemek için daha da zorlaşan bir hamleler dizisinden oluşuyor (VII-). Ardından pozitife çıkıp kolaylaşan köşe-çatlak tekrar dikleşip (burada halkalı sikke bıraktım)  negatif bir çatlak-kenarla kilite bağlıyor (VII). Bu zor etapta yine çürük bloklar bulunuyor ve onlara hiç değmeden çatlağın sol duvarını oluşturan temiz yüzeyde tırmanış nedeniyle zorluk var, ayrıca ara emniyet çok kıt, sadece bitiminde gizli bir kumsaati var. Zaten bu noktadan sonra hat bir baca şeklinde  tepeye ulaşıyor.  Kim çılgın kim çatlak dedirten ve ‘trad climbing’ ruhunu yaşatan  bir güzel hat..

İnişi arkadaşlarımızın tekrar ettiği sağdaki ‘Sincap Kuyruğu’ rotasındaki ipten yaptık bu sefer:-) ama soldan 15 dakika trekle de tabana inilebiliyor.

4- ‘Benim Dikey Bahçem‘ VI- 35m Tunç Fındık/Ali Çekematma 14 nisan 2018. Bu rota kanyonun sağ duvarında, iyice ilerideki daha kısalan bantta bulunmaktadır. Kolay sayılır bir güzergah, kaya sağlamlığı genelde iyi ama çok otlu, tozlu ve mütemadiyen temizlik gerektiren bir rota oldu. Dik bir slabı bölen emniyeti kıt, tozlu çatlakla başlayan rota (V) bir mahmuzun sağ çatlağı ile devam ediyor (IV, V) ve  mahmuzun üzerinden  sol tarafına geçip sırtçığı takiben çatlak ve yüzey ile (V+, VI- ara emniyet iyi) bir rampaya ulaşıyor; sağlı tırmanışla  (IV) tepeye varıyor. İyice temizlenirse kolay ve zevkli bir geleneksel olacaktır.  İnişi tepedeki platodan sola  yürüyerek yaptık.

5- ‘Çilekeş‘  VI 40m  Tunç Fındık/Burak Gürer 14 nisan 2018. Bu rota kanyonun sol duvarında orta kısmın ulaştığı en yüksek yerdedir ve bir köşe çatlak hattıdır. Kaya genelde sağlam ancak  bazı yerlerde ara emniyet sorunlu olabiliyor ve oldukça ot- toz-toprak temizliği yapmak gerekti. Rota, hep korkulan konglomera gibi  sarı renkli kayasına rağmen geneli sağlam bir baca-oluk (III+, IV) ile başladı ve ardından dikleşti (V). Ardından köşe-çatlak dik bir tarzda temiz (otlar ve temizlikten sonra kalan kum haricinde!) bir  yüzeye bağlandı (V+, VI-, sikke bıraktım). Ufak bir set ardından derin yarıntı-çatlağın solundaki yüzeye mecbur, hassas tırmanışla (dik, ara emniyet oldukça yerleştirmesi zor, aralıklı ama iyi, son kısımda VI)  bir diğer sete çıkılıyor ve dik ama kolay  kapalı baca ile (IV+) rotanın sonundaki geniş oluğu etkin tarzda tıkayan ağaca ulaşılıyor (burada ağaç ve kaya arasından sürünerek geçmek, tüm rotadan çok  ter döktürdü doğrusu!). İnişi ağaçta bıraktığımız perlonbant ile, ip inişiyle yaptık. Güzel bir rota, biraz daha temizlenirse çok daha iyi olacaktır.

Bu esnada ilk çıkışın temmuz 2009’da yapılmış olduğu ‘Güneş Çarpması’ rotası (VI+, 45m, Burak Gürer/Abdullah Şahin) da uzun yıllar sonra GÜDAT’lı  tırmanıcılar Kemal Doğan, Mustafa Deniz  ve İbrahim Süner tarafından bugün  ilk tekrarını gördü. Darısı diğerlerine! Tabi burada çıkılmış gelenekseller tarif ettiklerimle sınırlı değil, çıkılmış en az 10 tane daha  geleneksel rota olduğunu Burak anlattı.

Şimdi sezon Köklüce’de neredeyse bitti bitiyor (sıcak!) ve sonbaharda dönüp aklımdaki bazı harika çatlaklara gireyim diyorum. Umarım… Ama bizim için oyun daha bu seferlik  bitmedi, şimdi spor rota açarak Köklüce’de son günümüzü tam olarak  değerlendireceğiz!

Bizimle tırmanan, bize eşlik eden, kampta yarenlik yapan, çay ve kahveyi ve en önemlisi dostluklarını eksik etmeyen tüm Gaziantep ve Maraşlı arkadaşlarıma gönülden sevgiler..

New traditional rock climbing routes in Gaziantep’s Kokluce Canyon, in southeastern Turkey.. This week I was hosted by my local climber friend  Burak Gurer and we spent a few  days on the beautiful canyon of Kokluce.  The place is more of a sports climbing area than trad, rightly due to the massive, compact composition of rock.  This is a  perfect limestone area and it does not offer very easy trad climbing- but mostly steep and exposed crack-chimney lines of 30 to 60m length. Sometimes, loose rock blocks or  grass and weeds   make things difficult but in general, climbing is exposed and fun. We made five new trad routes ranging from VI- to VII in UIAA grades this time- with more sure to follow!