İRAN- ALAM KOUH BÖLGESİNDE KIŞ TIRMANIŞLARI

(Fotoğraflar için değerli dostum Rasto Krizan’a teşekkürler!)

`Yorulmayasınız gardaşlar!´ Doğunun güzel ülkesi İran´dan selamlar!

Tahran`da çalışan Slovak tırmanış arkadaşım Rasto Krizan ile beraber, Alborz Daglari`nın ünlü dağ bölgesi Alam Kouh`ta tırmandık. Hazar Denizinin güneyinde uzanan ve bünyesinde Demavend (5671 m.), Alam Kouh (4850 m.), Azad Kouh (4200 m.), Sabalan (4800 m.) gibi zirveleri barındıranran bu silsile, Türk Dağcılığında daha çok Demavend Dağı ile biliniyor. Ancak uzun teknik duvar çıkışları içeren başka dağları da var İran`ın, mesela Alam Kouh.. Dostum Doğan Palut`un  2005 yılındaki Alman Sırtı Rotası tırmanışı ile gündemimize girmişti Alam Kouh. Biz de, kendimizce  keşif mahiyetinde bu bölgeye uzandık: tabii ki kış koşullarında ortam tamamen farklı olacaktı. Esas amaç Alam Kouh`a tırmanmaktı ancak ciddi çığ tehlikesine yol açan taze, derin kar  planlarımızı biraz olsun değiştirmemize neden oldu. Öncelikle 4545 metrelik Chaloun Dağı`na tırmandık, ardından da 4575 metrelik Siyah Kaman zirvesine çıktık.. İran`da bu yıl kış şartları oldukça çetin: daha önceki hafta Shemshak kayak merkezine giden yolda çığ düşmesi sonucu 11 dağcı yaşamını yitirmis, aralarında İran 2009 Gasherbrum II ekspedisyonunun lideri,  İran`ın en ünlü dağ rehberlerinden  Farshad Khalili  de olmak üzere…

Rasto ile beraber Tahran`dan kuzeye, Hazar Denizi istikametinde yola düştük. Benzin sudan ucuz (10 litresi insanı deli edecek kadar ucuz: 1 dolar!). İran`a özgü korkunç trafik nedeniyle hedefimize ulaşmakta geç kaldık, zira İran İslam Devrimi yıldönümü nedeniyle resmi tatilin ilk günü imiş ve yollar sıradışı kalabalıktı.. Neyse,  Batı Alpleri andıran kanyonvari vadilerden geçerek, aksam olurken Mazandaran eyaletinin Kelardasht şehrine vardık. Kelardasht İran`ın Hazar Denizi dağ sayfiyelerinden birisi. 1300 metredeki şehrin  dağlara yakın olan Roodbarak  köyünde İran Dağcılık Federasyonu`nun  dağevinde geceyi geçirdik. Sağolsunlar, aralarında 2009 Dhaulagiri tırmanışım esnasında yaşamını yitiren  dostumuz Mehdi Etemadfar`ın kardeşinin de bulunduğu  arkadaşlar bize yardımcı oldular.

13 subat sabahı, 2300 metrede yolun bittiği Vandarbon`dan sırtta çantalarla yürümeye başladik. Gri ve koyu çorba kıvamındaki hava pek iyi değildi, kısa sürede kar yağışı basladı. Amacımız 3750 metrede, Alam Chall buzulunun kıyısındaki Sarchal dağ kulübesine ulaşmakti.  5 saat kadar süren ve  siste yol aramakla geçen  bir yürüyüşle, oldukça sert bir tipi altında dağevine vardık. Dağevi doluydu, geçen yılki  Gasherbrum II tırmanışından tanıdığım bir dostum dahil,  çok sayıda İranlı dağcı vardi. Dağcılık İran`da  gerçekten popuüer bir spor, bu tür dağevlerinin mevcudiyeti de buna yardım ediyor sanırım..

Ertesi gün, 14 subat tarihinde, derin ve batak karla kaplı Alam Chall buzulunu geçerek, taa dağlarin en ucundaki bir zirveye tırmandık: Chaloun 4545 m… rotamız dağın kısa ve teknik olarak kolay olan batı yuzu oldu. Buradan keskin, kırıklı bir kayalık sırtı traversleyerek  hemen güneydeki 4600 metrelik Siyah Sangha Dağı`nin kuzey sırtına girdik ancak kulvarlardaki çığ koşulları  ve aşırı sert rüzgar beraberce tırmanışı engellediler. Geri dönüş batak karda (bazı çığ riski içeren  etaplar tehlikeliydi bence) ve biraz ızdıraplı oldu. Ortalama 50 km/saat hızı bulan kesintisiz bir rüzgarda düşe kalka Sarchal  dağevine döndük!

15 subat sabahı tam karşımızdaki 4575 metrelik Siyah Kaman zirvesine kuzeybatı yüzünden bir tırmanış yaptık (700 m., 45- 50 derece eğimli kar, III derece miks tırmanış). Geneli kisa dik etaplarla bölünmuş çok uzun bir sırt hattı olan tırmanışımız   toplamda 5 saat, iniş ise diğer bir yamaçtan 2 saat sürdü. Bu sefer hava açık ve sakindi, doğumuzda  Demavend ile İran`in diğer birçok dağı gözüküyordu. Hazar Denizi ise  kuzeyimizde ufka kadar uzanan bir bulut deniziydi…

Dağevine bir sefer daha buzul üzerinden bata çika varış,  biraz çay ve kahve, toparlanma  ardından bizi bekleyen uzun iniş… Tatilin son günü ve yollar yine berbat kalabalık, o kadar ki, tek yöne çevirmişler  tüm bir otobanı!  Gece basarken tekrardan büyük metropol Tahran`dayız. Şimdi İran`da kalan birkaç günüm, biraz donmuş şelale tırmanışı  ve belki de hemen Tahran`ın ardında uzanan 3800- 4000 metrelik buzlu dağlarda bir miks  rota tırmanmakla geçecek…

WINTER CLIMBING in IRAN’S ALAM KOUH RANGE

Rasto Krizan, my Slovak climbing partner was in İran for diplomatic work and he  was calling me over there to climb. Well, time was ripe around  mid february 2010.  İn İran there are many 4500 m+ mountains, and the most famous after the volcanic, 5671 m. high Mt. Damavand is the Alam Kouh at 4850 m., with a big granite wall. Our aim was to climb this mountain but the avalanche conditions high on the mountain did not permit us to do so. İnstead we climbed other peaks.

A day’s trek from Vandarbon at 2300 m took us to the Sarchall hut at the side of Alam Chall glacier, at 3750 m  altitude. The next day we tried to climb the 4600 m high Siah Sanghaa, but there was too much snow on the rocky ridge and too strong wind. We had to make do with Chaloun Peak, 4545 m. Bitterly cold, and windy, with a big slope of snow ready to avalanche on the return trip!

Next day was the scene for our climbing  Siah Kaman, a mountain of  4575 m. The northwest face proved to be an easy mixed climb of III+ UİAA rock and  45-50 degree snow, on a 700 m. high face. All in all, enjoyable climbing with great views of hazy Caspian Sea to the north.

Hey, next time i should go there in summer and climb a big granite wall in Alam Kouh!!!