KARS SUSUZ DONMUŞ ŞELALESİ İLK ÇIKIŞI

(Fotoğraflar: Tunç Fındık, M.Burak Atalay)

Kars, Türkiye’nin en soğuk yörelerinden biri ve burada donmuş şelale tırmanılması normal diyebilirsiniz. Bu sefer Kars’ın Susuz ilçesindeki Susuz şelalesi donunca, 21 ocak 2022 tarihinde bunun ilk tırmanışını yaparak, Kars’ın dağ-tırmanış sporu tarihine ilginç bir sayfa eklemiş olduk. İlk çıkıştan kastım, daima ‘yerden yukarı lider tarzda yapılan tırmanış‘tır ve bunun haricinde tepeden ip atarak,  yukarıdan inişle, üstten kurulan (‘top-rope’) emniyetle  veya tam rota bitmeden vb yapılan tırmanışlar  dikkate zaten alınmaz ve değeri yoktur.

Bu buz gibi soğuk ve yüksek Kars  ilimizin haklı namına ters, kac yıldır gidip gelerek bir türlu donmuş halini yakalayamadığımız bazı şelalelerden birisi olan Susuz şelalesi, bu sefer  ne mutlu ki donmuştu. Kayalık bir boğazdan akan Susuz şelalesi muhteşem bir debiye sahip (aslında adının tam tersine muazzam  sulu) ve her yerinin tam olarak donması bu muhteşem debiyle pek de  olası değil..  Fakat bu sefer şelalenin iyice kalınlaşan sol tarafında  bol ve dikey buz vardı ve doyasıya tırmandık.  

Kars Zirve Dağcılık Kulübü üyelerinden olan arkadaşlarımız M.Burak Atalay ve Yağız Cemal Köse’nin Erzurum Alpin Outdoor’daki dostlarımız Mustafa Tekin ve Yıldırım Beyazıt Öztürk ile kontağa geçerek şelalenin donduğu bilgisi verdikleri andan itibaren planlar yapıldı, zaten Erzurum’da Ice Park’ta tırmanıyorduk ve aksiyon! Ertesi gün  dostlar Tafa, İkra Tülek, arda Türegün ile beraber taze toz karda ‘whiteout’ koşullarında Kars’a doğru yollara düşmüştük bile. Normalde 2-3 saat sürecek yol en az 5 saate uzadı yol koşulları nedeniyle ama sonunda, gün ortasından önce kış ıssızlığı yaşayan  Susuz ilçesinden 12km kadar yukarıdaki  şelalenin  karşısındaki ‘seyir terası’ndayız,  kesif bir tipi içinde. Tabii, şelalenin  ortasını bölerek akan dev nehir biraz can sıkıcıydı ama aynı zamanda, bu günlerde -30 derecelere varan soğuk nedeniyle  sol tarafta da korkunç miktarda buz vardı. Bu soğuk, kar yağışlı bembeyaz günde  şelale tabanına bata çıka 15 dakika indik ve hazırlık. 

Tırmanış, göründüğünden daha kısa. En az 40 metre vardır dediğimiz rota 25m ve ve max 90 derece eğimli WI4 bir rota oldu. Sağda akan ‘nehir’e karşın  solda dediğim üzere çok buz var ve kolayı zoru ile farklı hatlar da bulmak mümkün. Buz kalitesi soğuk nedeniyle biraz sert ve kırılgan olsa  bile, fena değildi. Tabii, yanda bu dev nehrin akması, ortama muhteşem bir ‘Niagara’ havası veriyor.. Şelalenin özellikle alt kısmında  biriken toz karı temizlemek tabii ki ayrı bir çabaydı ama doğal ortamlarda bu da işin parçası.. Rotanın dikliğinin bittiği  buz setinden 7-8m daha yatık kar-buzda  yükselirseniz, tepedeki iri ağaca varmak da olası, ancak bu ağaçtan iniş sizi ve ipi doğrudan  akan nehre yönlendirdiği için tavsiye edilmez:-)

Doğrusu,  daha iyi havada bu şelalede takılıp fotoğraf çalışması yapmak isterdim..

Tüm dostlara teşekkür, güzel bir gün idi!

We made the ‘First Ascent’ of Susuz icefall at Kars, a small WI4 route of max 25m length, january 21st, 2022.  This icefall  rarely freezes completely due to excessive amounts of  water flowing on the creek, but this time we had tons of climbable ice on the flanks, which offered an  exposed and nice pitch.  Way to go, guys!