ALADAĞLAR- ÇATALKAYA KUZEYBATI YÜZÜ İLK ÇIKIŞ ‘TALİH KUŞU’ ROTASI

(Fotoğraflar: Tunç Fındık, Burak Gürer)

Bir Aladağlar seferi daha! Sonbaharın dengesiz ve oynak hava durumunun dağları ele geçirmeye başladığı bu soğuk rüzgarlı, kısacık bir hafta sonuna sığan  seferde, sevgili dost Burak Gürer ile beraber tırmandık. Uzun rotalara girişmek  için fazla bozuk hava veren bu seferde, Cımbar boğazı sonundaki  artık yaz sonunda kuraklaşmış, iyice toz toprak dolu Oba yeri’nde 2800 metrede kamp kurduk. İlk tırmanış günümüzde boğazda Küçük Demirkazık kütlesini aşağıdan gelirken  hemen geçince, patika kıyısındaki bilinen  ‘çataltaş’ın 300m kadar ötesinde sağda yükselen masif  ve büyücek bir kütle olan, tepesinde 3100 metrelere ulaşan, bizim andığımız ismiyle,  ‘Çatalkaya’da, 10 eylül 2021 gününde  yeni bir geleneksel kaya tırmanış rotası açtık: ‘Talih Kuşu’ adını verdiğimiz bu rota 340m ve 7 ip boyu uzunlukta, IV-, V+ derece zorluktadır. Rota dağın kuzey yüzünü  kuzeybatı yüzünden ayıran bariz zayıflık hattı olan, kısa duvarlarla kesilmiş derin ve dik çatlak-baca-kulvar hattına doğru sağ yüzden yükselerek,  neredeyse alt üçte bir kısmından  girer ve sözkonusu hattı bitimine  dek izler. Kaya bazı yerde iyi ve sağlam,  kaliteli yapıda olsa da çoklukla gizli bir çürüklük  vardır ve emniyet imkanı bazen oldukça sınırlıdır. Bu rota da, tıpkı Cımbar kanyonu içindekiler gibi, belirgin ve yüksek bir zirveye ulaşmayan teknik bir  tırmanış güzergahı oldu.

Tırmanışın başladığı yere varmak için Cımbar Oba yerinden 15-20 dakika kadar aşağı  yönde yürünüyor ve vadi tabanından 150m kadar irtifa alımı (bir 15-20 dakika daha!) ile duvarın  kuzeybatı yüzünün kuzeye döndüğü  köşeye ulaşılıyor. Tırmanış kuzeybatı taraftaki rampamsı slabı dikey bölen çatlaklarla bezeli gri yüzden başlamaktadır.

1.ip: belirgin baca-çatlağın  sağındaki slabımsı yüzlerden başlanır (III, III+) ve  yüzeyde dikleşen etapla (IV-) ip boyu sonuna doğru soldaki baca çatlağa birleşilerek, belirgin  girinti-kovukta istasyon, III+ IV- 55m

2.ip: baca-çatlakta zevkli, sağlam  kayalı pasajla başlanır (III+, IV- gibi) ve  bunun iyice çürükleştiği yerde soldaki gri  yüzlere geçilir, dikçe ama geneli kolay, fakat sonunda oldukça çürükleşmeye yüz tutan yüz ve sırtlarla (III+), sol büyük kulvarı ayıran belirgin sarı kule tabanında, sette istasyon (bu kısımda üst düzey çürüklük nedeniyle istasyon emniyet noktası bulmak dertli, sikke kullanın) III+, IV- 60m

3.ip: Kısa bir etap: sette 7-8m kadar sola geçişle, kulvar-boğaza geçilecek kısa duvara varılır. Bu yüzeyde 8-10m kadar, boğaz içine doğru  tırmanışla alçalınır (IV-) ve boğazın içinde kısa yürüyüşle dere yatağında, boğazın karşı (sol) duvarında istasyon (istasyon emniyet noktası bulmak dertli) IV- 30m

4.ip: Yarıntı-boğaz tabanından kısa etap yürüyerek dikleşmeye başlayan duvarcık çıkılır (IV-) ve ardından ufak bir bel ile  tabanına varılan derin, kaygan duvarlı hafif negatif baca tırmanılır (15m kadar, V+, ara emniyet var ama sınırlı) ve baca bitiminde istasyon, IV-, V+ 60m

5.ip: Kırık dökük taşlarla dolu boğaz tabanından yükselişle (III, III+) ip boyu ortasında  ulaşılan ve yolu kesen duvar, sağ tarafından  çıkılır (V, 20m kadar, çürüklüğe dikkat, ara emniyet sınırlı ve çok aralıklı) ve bitimindeki çanağın (ki, bunun üzerinde derin bir  negatifimsi baca var) solundaki duvarda sığ setlerde istasyon (istasyon için emniyet sıkıntısı var, taş çürük ve bloklu) III+, V  60m

6.ip: İpin aşırı  sürtünmesi nedeniyle kısa tutmak gereken bu etapla,  önce sollu dik yükseliş,  sonra varılan  duvar tabanında sığ setten  sağlı, boşluklu  travers ve  hafif alçalışla derin bacanın üstüne geçiş, hemen kolaylaşan yerdeki dere yatağı sette istasyon, IV+ 20m

7.ip: Boğazın bu son kısmında önce tabanda bloklar arasından, sonra da sollu yükselen rampadaki çatlaktan (III+, IV) , sonda rotanın yattığı ufak çanağa tırmanış ve çanakta istasyon, IV 55m

Bu noktadan soldaki  slablı yüz ve sırtlardan 100m kadar irtifa alımıyla sollu yükselişle  (II) ve sola yan geçişle  Çatalkaya’nın sol tarafındaki kolay, otlu yüzlere varılıyor. Buradan da Demirkazık kuzey duvarı önünden gelen patikaya bağlanılıyor..

Rotanın  birçok yerinin  tahminimizden ve beklentimizden daha  çürük olduğunu söyleyebiliriz, öyle ki beklenmedik yerde  elinize gevrek taşlar gelebiliyor. Keza, rotanın en son ip boyunun son hamlesinde Burak artçı gelirken iri bir bloku yerinden oynattı ve  şans eseri  altında kalmadı, bazı hafif ezik ve çiziklerle kurtardı. Kıssadan hisse,  gerek lider gerekse artçı için, bu tür rotalarda azami dikkat! Talih kuşu sakın size konmasın..

Tipik bir Aladağlar rotası ile karşılaştırdığımızdai emniyet imkanı bu rotada çok daha azdı ve bulması zordu; bu tür yerlerde sikke kullanmak da bir sanat haline dönüşüyor ve aslında birçok yerde bu alet hayatımızı kurtardı dersem  doğru olur. Yanımızda farklı türde 5 sikke vardı ve bunları istisnasız hep istasyon için kullandık. Bu tırmanışta 60 metrelik çift ip kullandık ve daha kısasıyla garip, uygunsuz yerlerde kalabilirdik, o yüzden bu da hayati derim.  Bunun dışında tam set yaylı tıkaç (friend, camalot veya totemcam, büyük boy 4 numara dahil) ve küçük bir set telli takoz, ayrıca bol uzun perlonbant yeterlidir.

İşte  uzak köşede, kuytuda kalmış, kuzey bakışlı bir duvar daha… 

Teşekkürler sevgili dostum, güvenli ve sağlıklı tırmanışlara!

A new trad multi pitch route  in the Aladag range, 340m and 7 pitches, with max grade 5c or so, with my bro Burak Gürer, 10th september 2021. This  first ascent follows a natural weakness line of a  steep and  deep rock gully-couloir and offers some steep, exposed  steps, though overall grade is not hard, it is a dangerous itinerary due to the lextra oose nature of rock and difficulties in valid belaying options. Anyway, an interesting climb on a lonely, forgotten  north facing, shadowy face..