ANTALYA- SİVRİDAĞ DOĞU YÜZÜ YENİ DUVAR ROTASI ‘COOL CAT’

(Fotoğraflar: Tunç Fındık, Cemal Zerepcan)

Bu hafta, kasım ayı yavaştan nihayete ererken, 26 kasım 2020 tarihinde sevgili dostum Cemal Zerepcan ile beraber Antalya’mızın güzel Sivridağ’ının doğu yüzünde yeni bir geleneksel duvar rotası tırmandık. ‘Cool Cat’ adını verdiğimiz bu yeni tırmanış rotası Yılmaz’ın rehberinde ‘Panik Kayası’ olarak bilinen sektöre varmadan tam 60-70m kadar öncedir. 210m ve 4 ip boyu uzunluktaki tırmanış, maksimum VII- derece zorluktadır. Geneli zor olmayan ancak zevkli ve dik, nitelikli kaya tırmanışı veren hattın kilit etabı son ip boyudur ve ‘kanalür’ denen dev su oluklarından oluşan nefis bir duvar pasajıdır, zaten aslında tüm rotanın tırmanılma gayesi de temelde bu ip boyudur. Rotamızın tabanına Antalya- Liman’dan Bahçealtı yolu üzerinden veya Antalya- Altınyaka karayolundan varılan Gedeller yerleşimi asfaltındaki su kaynağından 30-35 dakika gibi bir sürede yürüyüşle ulaşılmaktadır; işaretli iyi bir orman patikası ile varılan Sivridağ doğu klasik kamp yerinden 10-15 dakika kadar belli belirsiz, taş baba ile işaretli patikayla neredeyse ‘Panik Kayası’ denen dik slab yüze varılır; kayaya ilk ulaşılan yerde bizim rota başlıyor (girişi işaretleyen taş baba vardır). Bu arada, bizim bu yeni rotanın 40m kadar sağında, girişinde sikke-ipler ve devamında ardarda kumsaatlerinde kalın ip halkaları olan bir diğer geleneksel hat var (bilinmeyen bir rota, bol miktarda bırakılan malzeme nedeniyle yabancı tırmanıcılar tarafından açılmış olabilir diye düşündük) ve keza biz de tepedeki belirgin terastan itibaren bu rotanın kumsaatlerindeki bırakılmış kalın iplerinden iniş yaptık (eski değiller). Neyse, gelelim rotamız ‘Cool Cat’a.

1.ip: Tırmanış, setli kolay kayalarda başlar (III) ve giderek dikleşen sağlı-sollu sığ rampalar ile bir çalımsı ağaç topluluğunun sağından geçerek (III+, IV-, kumsaatleri var) üst kısımdaki kalebodur tarzı yapıda, criss-cross çapraz kesiklerden oluşan gri duvara devam eder (IV, ara emniyet iyi sayılır, kumsaatleri var). Çürükleşen son kısım ile bloklu sette istasyon, IV 55m

2.ip: Bloklu setten sağlı yükselişle üstteki ayrık duran bloklar arasına tırmanılır ve çıkılan dar setteki devasa bloğun yüzünde kısa bir bouldervari temiz duvar ile (V) sağ üstteki kulenin yüzünün yarattığı dik, kızıl-sarı köşe-çatlak tırmanılır (VI-, boşluklu, ara emniyet iyi, tın tın ses veren bazı parçalara dikkat!). Köşe-çatlak pasajı, son kısmında dikey, boşluklu hamleler ile kulenin tam sırtına doğru, önce sağlı tırmanılır (V+, ara emniyet var, bazı tın tın ses veren iri kabuklara dikkat!). Kulede kolaylaşan, gri kompakt yapılı sırt ile (IV-) çıkılan kısa duvar tabanındaki sette istasyon, V+, VI- 55m

3.ip: Zevli bir ip boyu! Setten yükselen duvar az sollu çapraz yükselişle tırmanılır, dik delik ve yarıklarla kesilmiş, bu nitelikler arasında uzanarak tırmanıştan oluşan şahane pasaj (V, V+, ara emniyet iyi, kumsaatinde kalın sarı ip var) bitiminde kolaylaşan yüz ile geniş terasa çıkılır, üstüste setlerle sağda bir köşede, artan dikliğin tabanında istasyon, V+ 40m

4.ip: Enfes bir ip boyu! Gri, çatlaklı, dikleşen sağlam yüz ile (IV+, ara emniyet iyi) ‘kanalür’ denen dikey, sırtımsı pala yapısındaki büyük su oluklarından oluşan duvar etabının tabanına yükseliş (kumsaatleri var). Kanalürlere varan negatifi koruyan gri dik slab duvarı bölen, kanalürlü duvarın biraz sağı hizasında kalan ve içine iki ayakla sığılabilen keskin kenarlı oluk-kanal tırmanılır (V, çok sağlam ve temiz yapı, 12-13m kadar ara emniyet imkanı yok). Ulaşılan negatif duvar bandında çürük sarı iri bloklar vardır, kanalürlere girişi buradan zorlamak yerine, sığ sette sola 8-10m kadar geçiş yapılır ve kanalürlere ulaşan gri, nitelikli duvar etabı tırmanılır (V+, ara emniyet çok iyi, pasaj dik ve sağlam). Bunun bitiminde boşluklu, ara emniyeti kıt geçişle kanalürlü duvara ulaşılır ve kanalürlü duvar bitimine dek tırmanılır (VI+, çok sağlam dikey keskin palalarda karşıt baskı ile tırmanılan, 18-19m kadar ara emniyeti hemen hiç olmayan, ancak inanılmaz zevkli, psikolojik bir pasaj). Bu kısıma Sivridağ’da tırmandığımız tereddütsüz en harika etap dedik Cemal ile. Kanalürlerin bittiği yerdeki slab ufak, üzerinde ayakta durulabilen sığ bir omuz yaratmaktadır ve bu son kısma çıkışta iyi yaylı tıkaç yerleri vardır. Ancak ne var ki, sığ omuzun kendisine çıkıldığında artık ara emniyet yoktur ve yukarıya dik uzanan pürüzsüz slab yerine, sağdaki çalımsı ağacın koruduğu belirgin kovuğa, dik duvarda zor bir sağ travers yapılır (VII-, ara emniyet son derece kısıtlı ve güvenilmez, psikolojik pasaj). Ağacın setinde devasa kumsaatinde kalın ip ve çatlakta yaylı tıkaçlarla istasyon, VII- 60m. (bu ip boyu önce sol, sonra sağa uzanan dönüp dolaşan bir etaptır; uzun perlonbantlar ile tüm ara noktaları uzatmanızı ve tabii ki çift ipi etkin kullanarak artçınızı korumayı ihmal etmemenizi şiddetle öneririm!)

Bu noktada bitirdiğimiz ve 3 saat kadar süren tırmanışımızın inişini son istasyondan alttaki geniş terasa yaptık (50-55m, dev kumsaatinde kalın ip var). Terastan aşağı bakarken az solda kalan iri ağaçtan inişle (60m, ağaçta beyaz kalın ip halkası var), duvar ortasında ulaştığımız, en yukarda bahsettiğim sağdaki bilinmeyen rotanın kumsaati-kalın ipten oluşan istasyonuna vardık ve bu noktadan inişle (60m) zemine ulaştık. İniş de en az 40-45 dakika alıyor..

Malzeme olarak çift ip ve çift ipte uzunluk olarak en az 60m hayati. Diğer türlü son kilit ip boyu çok sıkıntılı olabilir (veya etapları farklı bölebilirsiniz tabii) ve istasyon kurması dertli yerlerde kalmanız da çok mümkündür, ayrıca 60m çift ip iniş için de çok önemli. Ara emniyet olarak en büyüğü iki yumruk boyutundaki yaylı tıkaç (camalot C4, , dört numara) az bile geldi bu son kilit etaba. Yine, tam iki set yaylı tıkaç (camalot C4-C3 ve Totemcam) ve tam set telli stopper takozu çok yararlı, en az 12 adet 60cm uzunlukta dikili perlonbant (dyneema) hayati. Sikke, her keşif ve ilk çıkışta yanımızda olduğu üzere, 5 farklı tür ve boyda yanımızda idi ancak kaya kalitesi o kadar iyiydi ki, bu malzemeyi kullanmaya gerek olmadı. Ve tabii, bu rota için yanınızda kumsaatlerine (tırmanış+ inişte) bırakacak ip halkaları getirmek akıllıca olacaktır.

Yorum olarak güzel, zevkli ve boşluklu geleneksel tırmanış veren, geneli olabildiğince sağlam, kompakt yapıda kayaya sahip bir tırmanış. Son iki ip boyunda çok zevkli tırmanış var ve en son, yani dördüncü ip boyu muhteşem bir pasaj; derin kanalür-oluklarda alışılmadık tadda, ara emniyeti olmayan (veya çok sınırlı diyelim), oldukça psikolojik bir tırmanış, sıradışı! Ancak bunun bitimindeki son travers etabı esas sürpriz, zor ve sert! Tavsiye edilir, enteresan bir deneyim yaşatacak bir geleneksel kısa duvar rotası oldu bu. Neden ‘Cool Cat’? Çünkü bir kedi kadar hassas, dengeli olmayı ve ‘cool’ kafayla sakin tırmanmayı gerektiren muhteşem bir etabı var:-)

Evet, dostum Cemal, kasımın bu son rotası ile muhtemelen Beydağları ve Dedegöl silsilesinde artık 150’den çok sayıda yeni rota çıkmış olduk, yakın zaman diliminde bunlardan seçilmiş rotaları tanımlayan yeni bir kitap oluşturmak fikri kafamda oluşmaya başladı. Hayırlısı elbette, önce tırmanış tabii ki.. Bir sonraki geleneksel duvar rotasında buluşmak üzere!

Dağ ve kaya, buz ile kalın!