ANTALYA-SİVRİDAĞ DOĞU YÜZÜ YENİ GELENEKSEL ROTA ‘İHTİYAR HEYETİ’

(Fotoğraflar: Tunç Fındık, Cihan Yıldırım)

Yeni yıl! 2023 yılı ocak ayı tırmanışla dolu geçti-yağmurlu günler arasında  birçok kısa geleneksel hatta takoz yerleştirdim, Ağrı dağına tek başıma bir kış tırmanışına gittim, ancak sanırım en anlamlı tırmanış, dost Cihan Yıldırım ile Sivridağ doğu yüzünde yaptığımız geleneksel bir rotanın ilk çıkışı oldu. 22 ocak 2023 günü  harika bir günde yaptığımız bu rotanın adını ‘İhtiyar Heyeti’  verdik, 125m ve 3 ip boyu uzunlukta, maksimum VI+, VII- derece zorluktaki bu geleneksel kısa duvar, tam olarak sağdaki ‘Türk Sektör’ ve soldaki ‘Romen Sektör’ arasındadır. Bu kısımda geçmiş yıllarda farklı  rotalar tırmanmışız;  bu tırmanışın toposunu  çizerken hepsini biraraya getirmek mümkün oldu. Rotamızın benzer ve yakın güzergahında sevgili kardeşim Cemal Zerepcan ile tırmandığımız ‘Sarı Köşe’ rotası (125m VI+ 8 ocak 2018), solunda dost Burak Can Öztaş ile çıktığımız ‘Greko-Romen’ rotası (105m IV+, VI 12 nisan 2022) ve sağında ise yine Cemal dostumla tırmanmış olduğumuz ‘Spartacus’ rotası (150m, VI 22 kasım 2019) rotaları var (lütfen topoyu inceleyin). Kısacası, bu negatif dikey bantlarla bölük slablı gri yüz, demek ki  hep ilgimizi çekmiş ve bize enteresan rotalar da sunmuş. Yine söylemem gerekirse, Sivridağ (ve Dedegöl dahil Antalya bölgesi  geleneksel hatları) yepyeni bir rehber kitaba ihtiyaç duyuyor ve bunu da yakında sanırım yapacağım. Neyse, bu tabii ki farklı bir konu. 

Gelgelelim, bu  ılık ‘kış’ gününde kısa ve dik pasajlar içeren bir geleneksel tırmanalım dedik. Amacımız olan yüzün tabanına Gedeller asfaltında çeşmeden kısa sürede vardık, hazırlık yaptık, çayımızı yudumladık  ve tırmanış başlasın! Rota, ‘Sarı Köşe’ rotasının da bir yan tarafta geçtiği belirgin kara-sarı banta giden yüze doğru giriyor.

1.ip: Sırtçıklar ve sağlam iri su olukları ile kolayca başlanıyor, dikleşen sağlam iri su olukları  (IV+, ara emniyet var, sağlam kaya) ardından  dikey ve keskin yapıda bir girinti-kovuk içine varılıyor, burada işler zorlaşmaya başlayacak (bu girintinin üst sol çeperinde bıçak sikke bıraktık). Sikkeden uğraştırıcı ve tutuşu eksik kalkışla temiz, dikey, gri slaba giriliyor (V+, VI- gibi, ara emniyet yok) ve slab önce dikey sonra üstte az sağlı yönde  tırmanılıyor (ufak çam ağacına perlonbant doladım!) ve sağdaki dik kırık köşe-sırta ulaşılıyor. Bunun oluşturduğu kör, emniyetsiz köşe ile üstteki ağaca varılıyor (ara emniyet yok gibi) ve sağ sırtın üzerine çıkılıyor (V+, VI-, ara emniyet ağaçtan). Sırtın üst duvar bandına dayandığı yerdeki sığ sete dek çıkılıyor (sağlam çatlaklarda ara emniyet iyi) ve ardından duvar bandı, dışa iten belirgin zayıflık hattı olan köşe-çatlak ile tırmanılıyor (VI-, ara emniyet iyi sayılır) ve bitiminde varılan çürük slabın setinde istasyon (bu sette 3m kadar soldaki tek sağlam yere iki adet bolt ile istasyon kurduk, çünkü bu kısım istasyon/emniyet açısından çok riskli ve sikke harici imkan tanımıyor, dev plaka bloklar birarada boşta  duruyor ve riskli), VI- 45m (‘Sarı Köşe’ rotası da soldan gelip bu noktadan sağlı geçmektedir)

2.ip: Üst sağda duvar bandını sınırlayan belirgin  negatif köşeye doğru başlanır; çürük slab  7-8m kadar önce dik ve sonra sağlı tırmanılır (ara emnniyet çok güvensiz, çürük plakalara çok itina göstermek lazım) ardından dik yüzde zor,  basışı olmayan bir sağ travers ile (VI+, ara emniyet çok sınırlı, çürüklük var) çıkılan dikey rampa-duvar tırmanılır (eski paslı V-profil  iniş sikkesi var)  ve zor, çürük bloklar arasında dikkat gerektiren pasaj ile (VI, ara emniyet çürüklük nedeniyle sınırlı) kilit etap olan negatif köşe çatlak tabanına varılır (‘Sarı Köşe’ rotası bunun daha alt sağındaki bir dik duvar ile sağ üst sırta çıkıp oradan sırtta devam etmektedir). Şimdi, kilit pasaj olan negatif köşe-çatlak tırmanılır (VI+, VII- ara emniyet yerleşmesi zor- sadece mikro telli takoz gibi..) Bu pasaj sonunda çıkılan dikey köşe hattının oluşturduğu  gri duvar, sonunda az sağdaki iri ardıç ağacına dek tırmanılır (VI+ ara emniyet iyi ama aralıklı, zorlukta bir türlü rahatlamayan pasaj) ve ağacın sığ setinde istasyon, VI+, VII- 40m (bu ip boyu çürüklük nedeniyle azami itina gerektiriyor, aynı sebepten ara emniyetler güvenli değil, çok dikkat!) 

3.ip: Ağaçtan  dik doğrultuda, sonra sollu olarak  gri, dikey yüz tırmanılır (V, V+ ara emniyet bol                -kumsaatleri var- kaya sağlam) ve ip boyunun ikinci yarısı sonunda varılan altı boş, tın tın  ses veren  gevşek bloklarla korunan negatif göbek yapısı sağ kıyısından dolaşarak  geçilir (V+, ara emniyet aralıklı ama iyi) ve bu göbeğin sağ üzerinde temiz dik duvarı bölen  harika bir el çatlağı (V+, ara emniyet mükemmel) 10m kadar, bitimine dek tırmanılır. Çatlağın bittiği sette iri kumsaatinde istasyon (kırmızı eski perlonbant var), V+ 40m

İniş sağ tarafta kalan  ‘Öztürk’ eski boltlu rotasından, buradaki en hızlı ve kolay iniş hattı budur. İlk istasyon olan  kumsaatinin  olduğu  belirgin sete, sağa inen bir set-rampayı alçalarak 30m kadar geçtik (III) ve boltlu rota sağ altında kalan  kumsaati istasyonundan (eski kalın ip ve yeni yeşil perlonbant var) 40m kadar indik. Vardığımız çift boltlu istasyondan 40m kadar inişle boltlu rotanın girişindeki ilk  bolta vardık. Buraya da (herkes bu noktada  varolan tek eski bolta bağlı  paslı, ufacık ufak bir mağaracıdan indiği için) bir ekstra bolt  ve büyük mağaracı karabini  bırakarak düzgün, iyi bir istasyon oluşturduk ve 40m kadar inişle zemine vardık. Tırmanışımız 3 saat kadar sürdü, iniş ise 1 saatimizi aldı.

Bu arada söylemem gerekir ki,  Sivridağ’ın ‘boltlu rota yasak’ bir bölge olduğunu zaten ikimiz de çok iyi  biliyoruz, ama geleneksel rotalarda (özellikle de tırmanış trafiği arttığında) kaza riski büyük olduğu için, istasyonlarda bolt kullanılmasına karşı değilim ve zaten Sivridağ’da da eskiden beri, esas ‘Sinema Perdesi’ olmak üzere, bunun çok örneği var. Minimal bolt kullanımı ile ihtiyaç duyulan, özellikle çürük ve emniyet imkanı tanımayan kesimlerde, ana istasyonlarda bolt olmasına karşı değiliz. Elbette ki güvenli bir  istasyon kurmak için  emniyet imkanı sunan hiçbir yerde bunun yapılmaması gerekiyor.

Malzeme konusunda 60 metrelik çift ip önemli bence; tırmanış donanımımız tam 2 set yaylı tıkaç (Totemcam ve iri boylarda DMM ve BD, en büyükten bir alt boylar dahil), mikrolar dahil telli takoz seti, 4 sikke (birini bıraktık), bol uzun perlonbant ve kasktan oluşuyordu.

Yorum olarak: güzel ve değişik türde tırmanışlar (çatlak, köşe, dikey slab, dev su olukları, zor çürük etaplar) içeren teknik bir geleneksel hat; 2.ip boyunun zorluk ve çürüklüğü dikkat gerektirse de harika ve dikey, boşluklu ve zor  tırmanış sunuyor. Teşekkürler Cihan kardeş, çok güzel bir gündü! Tekrarlamak üzere..

DAĞ ve TAŞLA ESEN KALINIZ….

A new trad route on the east face of Sivridağ of Antalya, 22nd jan 2023 with my bro Cihan Yıldırım. This route that we climbed ‘İhtiyar Heyeti’ is 125m and 3 pitches long, with a grade of max VII- UIAA. The crux  section is a vertical- overhanging corner crack. The route offers varied climbing on slabs, cracks, corners, overhangs and water-worn grooves.