DEDEGÖL DAĞLARI YENİ KAR-BUZ KULVARI ROTASI ”BUZ-DEDE” İLK ÇIKIŞ

(Fotoğraflar: Tunç Fındık, Gökhan Hisarcıklılar)

Dedegöl dağlarında kar-buz kulvarı tırmanışı! Evet, Dedegöl’ün yürüyüşle kuzey taraftaki Melikler yaylasından çıkılan ana zirvesi Dipoyraz tepesi (2990m) ve Eldere köyü, yani güney taraftaki Kuzukulağı yaylasındaki harika kaya bandında duvar tırmanışları  haricinde, Dedegöl’ün diğer yerleri (yerel dağcılar ve yürüyüşçüler  haricinde) sanırım pek de ziyaret edilen  yerler değil. Bununla kuzeye bakışlı Karagöl ve Yeşilgöl boğazlarını kastediyorum elbette. Hal böyle olunca buralara ait bilgi edinmek biraz sıkıntılı olabiliyor..  

Bu hafta, dostum Gökhan Hisarcıklılar ile, kendimiz  bilmediğimiz bu bölgeye, Ispartalı dağcı arkadaşımız Mehmet Sezgin’den aldığımız detaylı bilgiler sayesinde  kısa ve hoş bir tırmanış gezisi (kişisel keşif diyelim) yaptık ve Yeşilgöl boğazının kuzeye bakan bir duvarındaki bir kar-buz rotasının ilk çıkışını 8 mayıs 2022 tarihinde yaparak ‘‘Buz-Dede” adını verdik. Adını sanını bilmediğimiz  2650-2700 metrelik bir dağın kuzey yamacındaki bu kulvar rotası ortalama 400m uzunlukta, maksimum 55 derece kar-buz eğimi verdi ve son kısmında da çürük bir M3 miks etap geçtik.  Son kısmında iki ip boyunda ip açtığımız rota güzel bir hat oldu ve bu yılın kıştan kalma ekstra fazla kar durumu ile koşullar çok iyiydi. Sanırım bu tırmanışın optimum iyi hali, mayıs ayının bu ilk haftalarında oluşuyor olmalı.

Bizim ”Buz-Dede” rotamız, 2200 metrelerde  bir dağ çanağından başlar, belirgin trapez şekilli duvarın sağdaki dev delikli ayrık kızıl kule ile oluşturduğu kulvardır. Kulvar çanaktan 30-35 derece kar- buz (sert kar) eğimi ile girer, darlaştığı yerde 45-50 derece eğime ulaşır ve ortasında belirgin bir keler (mağara) ağzına varır. Buradan sonra eğim artar ve kulvar daha buzludur (kulvar bitimi rimaye’ye- duvar ile karın arasındaki girinti- kadar 55 derece kar-buz tırmanılıyor, bir ip boyu kadar, 60m civarı) Burada kaya genelde çürük, ben kar-buz babaları  ve arada yaylı tıkaç emniyeti kullandım. Kulvarın kayada bittiği bu yerden sağa travers atılır ve çürük, slablı, ıslak ve karlı  kaya yüzeyinde, bir ip boyu  basit miks tırmanış ile (M3 civarı) sağ tepede belirgin bir çentiğe ulaşılır. Bu çentikten dağın güney sırtına (iki ufak jandarma kule arkadan baypas edilerek) ulaşılır ve III derece basit kaya tırmanışıyla 2650m’lik   zirveye çıkılır. İnişi daha da arkadaki 2700 metrelik dağın zirvesinden doğuya inip oradaki belden Yeşilgöl’e sırtlardan ve çanaklardan  geniş bir daire ile gerçekleştirdik.  

Yorum olarak, güzel ve hoş, pek de zor olmayan teknik tırmanış veren  bir alpin kar-buz rotası oldu. Çanaktan çıkıştan itibaren çift  buz aleti ve krampon kullandığımız tırmanışın ilk kısmında  ip açmasak da, son 150m  kısmında ipi açmak iyi oldu; 60m dry ip, küçük set friend ve telli takoz seçeneği, değişik türde birkaç sikke, 10 kadar uzun  ekspres veya uzun perlonbantlar ile iki kar kazığı taşımanızı öneririm. Kuzukulağı tarafının beton gibi özel sağlam kayasına taban tabana zıt çürüklükte ve pek de çatlak, kırık içermeyen tarzda, çürük bloklu kaya yapısı için sikke özellikle öneriyorum. 

Kısaca, Karagöl ve Yeşilgöl boğazına nasıl gidildiği yazmadan geçmeyeyim. Melikler yaylasından güneye, orman içine giren biraz dallı budaklı yollardan, daha Dipoyraz tarafına yakın olan (topoya bakınız) boğaz Karagöl boğazıdır. Daha uzak, yangın kulesi tarafına yakın olan boğaz ise (ki girişinde birkaç yüz metrelik  iri bir kaya duvarı var) Yeşilgöl boğazıdır. Bunlara vadi tabanı izlenerek, orman içinden gezip dolaşan patikalarla giriliyor. Yeşilgöl 2150 metrelerde, gizlice bir çanak içinde yerleşiktir ve mayıs ayında henüz kar altındadır.  Yeşilgöl’ün ardı ve çevresindeki  zirvelerin sırtların güneyi ise, daha iyi bilinen  Kuzukulağı yaylası ve Eldere köyü tarafıdır. Bu gittiğimiz  bahar tarihinde tabii ki dağlar kış gibi karlı ve yine  soğuktu ancak 2000 metrelerdeki muhteşem kamp yerine varışta yemyeşil otlu yaylalar,  şelaleler, harika ormanlardan geçtik- tavsiye edilir bir doğa cenneti..

Başka karlı buzlu veya kayalı  rotalarda buluşmak üzere, çok teşekkürler sevgili Gökhan kardeşim! 

A new snow-ice gully route on the north facing Yeşilgol valley of Dedegöl range, near İsparta in south Turkey, with my bro Gokhan Hisarcıklılar,  8th may 2022. This is an almost 400m route, with max 55 degrees ice and snow slopes with some M3 mixed climbing at the end. Overall, a beautiful line that offers  fine, not hard climbing on an outstanding alpine setting.