İTALYA- CHIANALE / VAL VARAITA BUZ TIRMANIŞI ‘PINETA NORD’ DONMUŞ ŞELALESİ

(Fotoğraflar: Tunç Fındık, Gilberto Merlante)

İtalya’da buz tırmanışı..! uzun  süredir düşlediğim ancak bir türlü fırsat bulamadığım bir tırmanış gezisi oldu bu.  İtalyan tırmanıcı arkadaşım Gilberto Merlante’nin Polish Klub Alpine PKA başkanı Boguslaw Magrel ile beraber  düzenlediği buz tırmanış kursu esnasında ben de  sağda solda tırmanış  yapabilecektim ve 18-25 ocak 2018 tarihleri arasında İtalya’nın batı Alplerinde, Fransa-İtalya sınırında,  3800 küsur metrelik Monviso Dağının eteklerindeki birçok buz tırmanışı yapılan boğazdan biri olan Val Varaita’da  bunu gerçekleştirdik. Olabildiğince verimli (ama kısa) bir tırmanış gezisi oldu bu.  İtalya, Fransa, İsviçre ve Almanya’da 5000 kadar buz tırmanış rotası var ve sanırım bir ömür Avrupa’da buz tırmanılsa yetmez bence (tüm Türkiye’de açılan  toplamı 30 bile olmayan donmuş şelale rota sayısı ile karşılaştırmak gerek!). Sadece Milano civarında 50 farklı vadide buz tırmanış parkurları var desem yeterli olacaktır sanırım. Daha önce, 2006 yılında İtalya’nın Mont Blanc masifine yakın olan Val Cogne bölgesinde dostum Efecan Aytemiz ile  beraber  buz tırmanmak şansımız olmuştu ancak  zaman kısaydı ve  koşullar  tırmanış için iyi değildi o zaman. Şimdi ise  görünüşte harika koşullara gelmiştik, ancak iki ardarda gün tırmanış ardından  o sırada tüm Alpleri esir eden berbat  kötü havanın  güney ve doğu tarafa  etkisi olan Foehn rüzgarı (bizdeki adıyla lodos)  koşulları bozdu. Yine de  bu süre zarfında mutlu edici şekilde eğlenmeyi  başardık.

Türkiye’den beraber yola çıktığımız Arda Türegün ile,  Pegasus’un dolmuş usulu  uçuşu ile  Bergamo’ya vardık ve  otobüsle 3 saatte Torino’ya ulaştık. Burada Gilberto bizi topladı; kursa katılacak  Polonyalı arkadaşlar olup Polonyadan araçla gelen Michal, Lukasz, Kristian  ve Alek’in de katılmasıyla istikamet; biraz daha doğudaki bir boğaz olan, Chianale köyünün olduğu Val Varaita boğazı… Burada, 1800m irtifadaki CAI (İtalyan Alpin Klübü) tarafından işletilen ve gardiyanı İtalya’nın 70’lerde ilk buz rotalarını açan emektar Romeo Isaia  olan dağ refüjünde kaldık, çok basit, ucuz ve güzel bir  konaklama, gerçek dağcı usülü.  Velhasıl, esas amacımız aslında 200m ‘lere uzanan  uzun dağ şelaleleri çıkmaktı ancak birkaç gün daha kısa rotalarda çıktık ve havanın ısınmasıyla bozulan koşullar (büyük çığ riski) uzun rotalara  izin vermedi.

Velhasıl, Chianale köyünün içindeki kayak merkezine yakın olup  en ulaşılır şelale ‘Pineta Nord’ adındaki, 60-70m uzunlukta, ortalama 4 derece (WI4)  zorluğa sahip olan şelale idi.  Tabanına orman içinden  30 dakika  dik, derin karlı ve kaygan trekle varılan   şelalenin olduğu çanak kuzey bakışlıydı ve daimi gölgedeydi (avantaj).  Aslına bakarsanız çok yağışta ortalama çığ riski de içeren bir yerdeydi şelale (tepedeki boğazdan gelebilecek büyük çığlar sözkonusu). Alt kısmı yatık, orta kısmı 20-25m dik (ortası görece kolay, sol ve sağı tam vertikal)  devamı da yatık olan bir şelale Pineta Nord ve tepesinde, sağ tarafında kayada boltlu iniş ve emniyet istasyonu  bulunuyor, dolayısı ile popüler bir  donmuş şelale güzergahı. Kısacası haftasonu olup Torino ve Milano’dan tırmanıcılar  bu tarafa akın edince en kalabalık yer de burası oluyordu.  Velhasıl, hemen her gün bu  ve değişik şelalelerde tırmanışlar yapma imkanımız oldu.  Daha sonraki günlerde ise başka şelalerde tırmandık (arkası yarın!)

Village of Chianale at Val Varaita is only one of the 50 different  valleys near Torino, East İtaly, that offers fine ice climbing. Travelling with my friends who were upon an ice climbing course, ı was there this time to climb some icefalls and  we were able to climb some routes before  foehn wind (from the same low pressure system that dumped 5m fresh snow on Alps!)  deteriorated the conditions very badly. ‘Pineta Nord’ , an icefall of WI3 and 4 and   with a normal  length of 70m  was one of these and it is a highly popular ice route, as approach is quite straightforward.